Krzysztof BILLEWICZ
Celowe postarzanie produktów a niezawodne działanie infrastruktury krytycznej
Informatyzacja elektroenergetyki wiąże się z wymianą obecnie funkcjonujących urządzeń służących do ochrony i kontroli pracy systemu elektroenergetycznego na nowe, elektroniczne, posiadające procesor, system operacyjny i własne oprogramowanie. Nowe urządzenia będą bardziej złożone funkcjonalnie, przez co bardziej niż dotychczasowe narażone na różne uszkodzenia. Na rynku urządzeń dla gospodarstw domowych obserwuje się niepokojący trend. Podejrzewa się, że część nowych produktów zostaje przygotowanych w taki sposób, aby skrócić czas ich bezawaryjnej pracy. Artykuł zawiera opis tego zjawiska oraz potencjalne zagrożenia i skutki, które mogłoby spowodować celowe postarzanie urządzeń sieciowych, zapewniających niezawodną pracę sieci elektroenergetycznej.
Słowa kluczowe: system elektroenergetyczny, planowe postarzanie, infrastruktura krytyczna
Zygmunt PARCZEWSKI
Efektywność energetyczna – szanse i zagrożenia nowej ustawy
W artykule zaprezentowano wstępną ocenę zmian systemowych przewidywanych w ustawie z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej, która zaczną obowiązywać od 1 października 2016 r. W opinii autora zasadniczą przyczynę miernej oceny dotychczasowego systemu wsparcia stanowiły biurokratyczne i formalnoprawne – kompletnie nieżyciowe przepisy ustawy oraz rozporządzenia „przetargowego”, a w mniejszym stopniu trudności wynikające z braku zrozumienia mechanizmu przetargowego. Istotne znaczenie w poprawie efektywności energetycznej odgrywa sektor publiczny, w tym budynki pozostające w gestii administracji publicznej, które powinny pełnić wzorcową rolę, jak podkreśla się w art. 5 dyrektywy EED. Zwrócono uwagę, że bez radykalnej poprawy, a wręcz zmiany priorytetów statystycznych, w tym zaprojektowanych od początku jako systemy corocznego monitorowania, efekty wdrożenia systemów wsparcia publicznego będą wadliwe i mało przydatne do oceny poprawy efektywności energetycznej, a także szeregu innych polityk i strategii adresowanych do sektora budynków publicznych. Rozważania powyżej wymienione tworzą dobry punkt odniesienia do wstępnej oceny nowej ustawy, w tym jej kluczowego mechanizmu premiowania (system SEE/ BC). Przeprowadzona w artykule ocena mechanizmu wsparcia SEE/BC ma charakter funkcjonalny, co powinno ułatwić jego zrozumienie przez czytelnika bardziej aniżeli studiowanie często zawiłych przepisów ustawy. Elementem charakterystyki jest jakościowa ocena zgodności istotnych przepisów ustawy z przepisami dyrektywy EED. Napotkane i stwierdzone niezgodności analizuję i wykazuję ich potencjalne skutki dla m.in. wypełnienia obowiązków podmiotów zobowiązanych. Niektóre z niezgodności mogą okazać się niekorzystne dla polskich podmiotów zobowiązanych, co zasygnalizowano w odpowiednich rozdziałach. Dodatkowo w artykule przedstawiono wstępne oszacowania wartości rynku wsparcia świadectwami – SEE/BC.
Słowa kluczowe: efektywność energetyczna, zmiany nowej ustawy, systemy wsparcia publicznego
Ewa LUŚNIA, Bartosz ŚWIĄTKOWSKI, Sławomir PODSIADŁO
Prace Instytutu Energetyki dotyczące ograniczania emisji tlenków azotu i dwutlenku siarki z kotłów rusztowych
Coraz bardziej restrykcyjne przepisy unijne dotyczące emisji zanieczyszczeń gazowych obejmą wkrótce swym zasięgiem także źródła ciepła małej i średniej mocy, które w krajowym systemie energetycznym reprezentowane są głównie przez parowe i wodne kotły rusztowe. Ze względów ekonomicznych i technicznych wskazane jest poszukiwanie rozwiązań, które będą dopasowane do specyficznej pracy tego typu obiektów. W Instytucie Energetyki opracowano koncepcję instalacji odazotowania i odsiarczania spalin dedykowanej kotłom rusztowym. Pierwsze testy uproszczonej instalacji w warunkach przemysłowych zostały przeprowadzone na kotle EKM-64 na terenie Elektrociepłowni Pruszków. Wyniki prac pozwoliły uzyskać poziom emisji NOx i SO2 wymagany przez przyszłe przepisy.
Słowa kluczowe: SNCR, odazotowanie, odsiarczanie, kocioł rusztowy
Don PLATTS, Dave HANSON
Dokąd ucieka powietrze? (jak pęcherzyki powietrza dostają się do kadzi transformatorów i jak temu zapobiegać)
Od kilku dekad pobieranie próbek oleju do pomiaru jakości cieczy izolacyjnej i wykonania analizy gazów rozpuszczonych było podstawą typowego programu konserwacji transformatora. Istnieje wiele procedur pobierania próbek oleju od ASTM przez producentów transformatorów do usługodawców i laboratoriów badających olej. Właściciel transformatora zakłada, że jeśli pobieranie próbek odbywa się według tych procedur lub urządzenia monitorujące są zainstalowane zgodnie z instrukcjami producenta, to nie istnieje żadne związane z tym ryzyko. Ostatnie badania potwierdziły, że procedury te nie zawsze mogą zapobiec przedostawaniu się pęcherzyków powietrza do kadzi transformatora, gdy są pobierane próbki lub jest zlecony monitoring. Ponadto, dla niektórych szczególnych przypadków, przestrzeganie tych procedur wręcz spowoduje, że pęcherzyki powietrza dostaną się do kadzi transformatora. Oczywiście, istnieje poważne ryzyko awarii, gdy pęcherzyki powietrza dostają się do transformatora pod napięciem. Niniejszy artykuł dotyczy powyższych zagadnień, a także określono w nim warunki, przy których przedostanie się pęcherzyków powietrza z pewnością wystąpi, nawet wtedy, gdy transformator jest zbudowany według standardów IEEE, a ogólnie przyjęte procedury są przestrzegane.
Słowa kluczowe: transformatory energetyczne, konserwacja transformatora, analiza gazów rozpuszczonych w oleju, zapobieganie przedostawaniu się pęcherzyków powietrza do kadzi
Monitoring jakości wody za pomocą pomiarów analitycznych
Właściwy dobór urządzeń pomiarowych, jak i zapewnienie ich prawidłowej kalibracji należą do najważniejszych elementów silnie wpływających na kontrolę bezpieczeństwa prowadzonych procesów. Do tej grupy układów należą również pomiary fizykochemiczne, które za pomocą urządzeń firmy Endress+Hauser są z powodzeniem realizowane w wielu zakładach energetyki cieplnej i zawodowej. W artykule opisano te urządzenia.
Słowa kluczowe: jakość wody, monitoring, pomiary analityczne
Andrzej WARACHIM, Krzysztof DEKARZ
Nowe standardy i funkcje złącz kablowych SN w sieci średnich napięć
Projektanci współczesnych systemów elektroenergetycznych dokonują integracji wszystkich producentów, konsumentów i prosumentów, uczestniczących w generacji energii odnawialnej na wszystkich poziomach napięć. Rosnące obszary wtórnej dystrybucji zmuszają do powstawania takich rozwiązań, które będą w stanie sprostać wymogom nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, ze szczególnym naciskiem na bezpieczeństwo IT i ochronę danych. Jednym z celów jest znalezienie kompromisu pomiędzy rozbudową sieci „konwencjonalnych” a modernizacją z wykorzystaniem nowoczesnych technologii zabezpieczeń i automatyki. Operatorzy będą musieli coraz częściej zmierzać się z takimi typowymi wyzwaniami, jak utrzymanie równowagi i zakresów napięcia, zarządzanie niedoborami i wyspowa obsługa sieci, kontrola poziomów mocy biernej, a także radzenie sobie z przeciążeniami. Wszystkie istotne dane muszą być zapisywane i przetwarzane w czasie rzeczywistym. Aby osiągnąć optymalny poziom obciążenia, sieci teleinformatyczne muszą współpracować z „inteligentnymi” systemami automatyk stacyjnych i złącz kablowych SN, które są głównym tematem artykułu.
Słowa kluczowe: sieci SN, złącza kablowe, automatyka przywracania zasilania w sieci pierścieniowej i kratowej