Piotr RZEPKA, Maciej SOŁTYSIK, Mateusz SZABLICKI
Modele funkcjonowania klastrów energii
W artykule przedstawiono podstawowe modele techniczne i biznesowe klastrów energii determinowane zapisami ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz wnioskami z ekspertyzy pt. „Koncepcja funkcjonowania klastrów energii w Polsce”, opublikowanej przez Ministerstwo Energii. Dla przedstawionych modeli określono reguły koegzystencji uczestników klastra oraz zasady jego funkcjonowania. Scharakteryzowano zakładane cele i przewidywane skutki klasteryzacji. Wskazano, że ekspansywna obecność klastrów energii w systemie elektroenergetycznym może prowadzić do ukształtowania się nowego modelu funkcjonowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.
Słowa kluczowe: klastry energii, modele techniczne i biznesowe, reguły koegzystencji uczestników klastra, zasady funkcjonowania klastra
Mirosław ZIELENKIEWICZ
Projektowanie układów uziomów dla linii wysokich i najwyższych napięć w aspekcie utrzymania wysokiego poziomu ich trwałości
Trwałość układu uziomów napowietrznych linii elektroenergetycznych powinna być dobierana stosownie do zaplanowanego okresu użytkowania, dla którego został przeznaczony. Dla linii elektroenergetycznych na napięcie znamionowe 110-400 kV czas ten określany jest obecnie co najmniej na 50 lat. Podstawowym kryterium długotrwałości układu uziomów w gruncie jest jego odpowiednio dobrana odporność korozyjna. Trwałość ta dotyczy nie tylko przewodników pokrytych właściwą warstwą metali chroniącą przed korozją w gruncie. Trwały powinien być również dobrze wykonany fundament o parametrach odpowiadających zaleceniom norm odgromowych, czyli wytrzymujący warunki cieplne towarzyszące przepływowi prądów zwarciowych oraz dynamiczne naprężenia powstające przy przepływie piorunowych udarów prądowych przez jego żelbetową konstrukcję. Odporność korozyjna układu uziomów powinna być tak dobrana, aby w zaplanowanym okresie eksploatacji nie było możliwe zmniejszenie przekroju przewodników układu uziomu do wartości, przy których zostanie ograniczona ich zdolność przewodzenia prądu.
Słowa kluczowe: linie elektroenergetyczne, układ uziomów napowietrznych, odporność korozyjna układu uziomów
Janusz KOTOWICZ, Wojciech UCHMAN
Mikrokogeneracja gazowa oparta na silniku Stirlinga – stabilna energetyka prosumencka?
Przedstawione w artykule rozwiązanie dotyczące generacji energii elektrycznej oraz ciepła dla pojedynczego odbiorcy, czyli układ mikrokogeneracyjny z silnikiem Stirlinga, może być podstawą do współpracy ze źródłami odnawialnymi ze względu na stabilną pracę oraz dużą elastyczność w zakresie produkcji ciepła. Rozwijające się technologie magazynowania energii prawdopodobnie pozwolą w przyszłości na swobodne wykorzystywanie zróżnicowanych technologii w ramach zintegrowanych systemów wytwórczych, także w skali domowej lub pokrywającej zapotrzebowanie lokalnej społeczności. Postuluje się, aby jednym z priorytetów infrastruktury energetycznej była konieczność inwestycji w inteligentne, skuteczne i konkurencyjne rozwiązania systemów energetycznych, bazujących na zdecentralizowanych źródłach, w tym przede wszystkim źródłach odnawialnych oraz układach mikrokogeneracyjnych (μCHP).
Słowa kluczowe: generacja energii elektrycznej i ciepła, układ mikrokogeneracyjny, silnik Stirlinga, współpraca ze źródłami odnawialnymi
Błażej BZOWSKI, Stanisław WAWRZYNIAK, Aleksandra Teresa TRYCZ, Mateusz PŁAWECKI, Edward RÓWIŃSKI, Mirosław CHYLIŃSKI
Perowskity jako materiały funkcjonalne w fotowoltaice
Perowskity reagują na bodźce zewnętrzne, m.in. na światło. Metodą spiekania wyprasek w postaci pastylek wytworzono trzy tlenki o strukturze perowskitu: Ba0,5Sr0,5Co0,8Fe0,2O3, La0,6Sr0,4Fe0,6Co0,4O3 oraz La2Ni0,9Co0,1O4. Badania optycznego współczynnika odbicia całkowitego i rozproszonego wykazały, że dwa pierwsze materiały absorbują fotony światła w zakresie ultrafioletowym, a ostatni materiał absorbuje fotony światła zarówno w pasmie widzialnym jak i bliskiej podczerwieni. Otrzymane rezultaty sugerują potencjalne zastosowanie w fotowoltaice perowskitu La2Ni0,9Co0,1O4.
Słowa kluczowe: perowskity, szerokość przerwy energetycznej, absorpcja.
Błażej BZOWSKI, Stanisław WAWRZYNIAK, Aleksandra Teresa TRYCZ, Mateusz PŁAWECKI,
Edward RÓWIŃSKI, Mirosław CHYLIŃSKI, Agnieszka FULCZYK
Fotowoltaika – o uzysku energetycznym
Systematyczny spadek cen paneli krzemowych niepodzielnie królujących na rynku fotowoltaiki, niezależnie od klasycznych i alternatywnych źródeł energii, ciągle przy braku ustawy regulującej zasady zakupu energii, stanowią zaporę przed rozwojem rynku fotowoltaiki, podobnie jak to miało miejsce w Niemczech czy Czechach. Jakie są realne uzyski energetyczne z PV i na co mogą liczyć inwestorzy, nawet przy braku dotacji?
Słowa kluczowe: fotowoltaika, krzem, energia elektryczna, czynniki wpływające na uzysk
Dariusz MĘŻYK
Nowoczesne techniki pomiarowe 3D stosowane w zdalnych badaniach wizualnych – endoskopia w przemyśle
Duży postęp w wizualnych technikach pomiarowych powoduje, że współczesne wideoendoskopy stają się coraz ważniejszym narzędziem badawczym w zestawie urządzeń pomiarowych inspektora NDT. O ile w przeszłości, w trakcie badania wizualnego, możliwe było wykrycie i zarejestrowanie wskazania, o tyle współczesne wideoendoskopy umożliwiają pomiar i trójwymiarową analizę wykrytych nieciągłości. Wprowadzenie technologii 3D do Zdalnych Badań Wizualnych znacznie podnosi funkcjonalność współczesnych wideoendoskopów przemysłowych. Sprzęt wyposażony w technologię pomiarów 3D znacznie poszerza zakres stosowalności badań wizualnych w badaniach NDT. Artykuł przedstawia możliwości badawcze, jakie oferuje wprowadzana technika pomiarowa.
Słowa kluczowe: badania, pomiar, 3D
Michał IZDEBSKI
Innowacyjny algorytm pomiaru temperatury uzwojenia wirnika generatora
Zaprezentowano klasyczną metodę pomiaru temperatury uzwojenia wirnika generatora synchronicznego oraz przeanalizowano jej błędy pomiarowe. W artykule opisano koncepcję, algorytm oraz badania innowacyjnej metody pomiaru temperatury uzwojenia wirnika w procesorze regulatora napięcia statycznego tyrystorowego układu wzbudzenia. Badania przeprowadzono w środowisku Matlab/Simulink. Nowa metoda pomiaru temperatury uzwojenia wirnika została opracowana przez Instytut Energetyki Oddział Gdańsk w ramach pracy statutowej.
Słowa kluczowe: wirnik generatora, uzwojenia, algorytm pomiaru temperatury, innowacyjna metoda pomiaru