Stefan POSTRZEDNIK
Analiza parametrów wpływających na energetyczną przydatność paliw
Jednym z podstawowych parametrów charakteryzujących paliwo jest zawartość balastu (wilgoci oraz substancji mineralnej), który towarzyszy substancji palnej (organicznej) każdego paliwa; natomiast parametrem stanowiącym o przydatności energetycznej paliwa jest wartość opałowa substancji palnej. Obecność balastu oddziałuje negatywnie na efektywną wartość opałową paliwa, co okazuje się być bardziej wyraźne w przypadku paliw o niższych wartościach opałowych substancji palnej, np. dla biomasy. Przeprowadzona analiza pozwoliła na ustalenie ilościowych współzależności w aspekcie energetycznej przydatności różnych paliw.
Słowa kluczowe: paliwa energetyczne, parametry paliw, energetyczna przydatność paliw
Andrzej Ł. CHOJNACKI
Analiza niezawodności wybranych urządzeń stacji transformatorowo-rozdzielczych SN/nn
W artykule przedstawiona została analiza parametrów i właściwości niezawodnościowych szyn zbiorczych, izolatorów oraz głowic kablowych eksploatowanych w stacjach elektroenergetycznych SN. Wyznaczone zostały wartości średnie czasów trwania awarii, czasów wyłączeń awaryjnych, czasów przerw w zasilaniu odbiorców oraz wartości energii elektrycznej niedostarczonej do odbiorców w wyniku awarii. Zaproponowano rozkłady teoretyczne gęstości prawdopodobieństwa badanych wielkości niezawodnościowych. Przeprowadzono także analizę sezonowości oraz przyczyn występowania awarii.
Słowa kluczowe: niezawodność, stacje elektroenergetyczne, szyny zbiorcze, izolatory, głowice kablowe.
Krystian Leonard CHRZAN
Przebicia izolatorów napowietrznych i osłon aparaturowych spowodowane zabrudzeniem ich powierzchni
Omówiono uszkodzenia różnych rodzajów izolatorów spowodowane zabrudzeniem ich powierzchni. Wskazano na niektóre przyczyny, w tym na nierównomierny rozkład napięcia oraz wyładowania elektryczne na zabrudzonych izolatorach.
Słowa kluczowe: izolatory napowietrzne, przeskoki zabrudzeniowe, uszkodzenia izolatorów porcelanowych
Jacek MALKO
Powrót świata dwubiegunowego: Chiny – USA. Zagrożenia czy szanse?
Porównano zamierzenia Chin i USA w obszarze energii. Obydwa kraje uczestniczą łącznie w 42% w globalnym zapotrzebowaniu energii, są największymi użytkownikami węgla oraz czołowymi importerami ropy naftowej, deklarują agresywną politykę integracji OZE w strukturze „energy mix” oraz wagę szczególną przykładają do źródeł wiatrowych: w roku 2009 przyrost mocy w tym segmencie wytwórców wyniósł 13,8 GW dla Chin i 10 GW dla USA [2], a ostatnie doniesienia [3] określają dla Chin wartość mocy wiatrowych do roku 2016 na 90 MW. Zwrócono uwagę, że kooperacja w obszarze czystych technologii energetycznych może stać się zaczątkiem dla dalszej współpracy obydwu krajów.
Słowa kluczowe: konkurencja Chiny vs. USA, technologie energetyczne, rynki energii odnawialnej
Andrzej SZTELIGA
Francuskie doświadczenia w zakresie energetyki nuklearnej z punktu widzenia budowy polskich elektrowni jądrowych
Omówiono francuskie doświadczenie w zakresie energetyki jądrowej. Nawiązano także do warunków i programów polskich. Zwrócono uwagę, że niezwykle istotne będzie pozyskanie „przyzwolenia społecznego” w odniesieniu do projektów implantacji energetyki nuklearnej. Z sondaży wynika, że większość społeczeństwa je akceptuje, gdyż jak już wspomniano - energetyka jądrowa w Polsce ma stanowić uzupełnienie w strukturze energetycznej, przy jednoczesnym ograniczaniu nośników bardziej szkodliwych dla środowiska związanych z energetyką konwencjonalną (węgiel, gaz, ropa) oraz zwiększaniu udziału źródeł pozostałych (w tym odnawialnych).
Słowa kluczowe: elektrownie jądrowe, francuska energetyka atomowa, polskie uwarunkowania energetyki jądrowej
Marcin TROJAN
Wymiana ciepła w przegrzewaczu grodziowym z uwzględnieniem zanieczyszczeń popiołowych
Opracowany został model matematyczny kotła parowego, pokazujący wpływ żużlowania ścian komory paleniskowej oraz zanieczyszczenia przegrzewaczy pary na pracę kotła. W przypadku stosowania metod tradycyjnych, operatorzy kotłów często nie są w stanie wykryć krytycznych narostów osadów na określonych powierzchniach ogrzewalnych kotła. Opracowany model matematyczny może zostać użyty jako symulator pracy kotła parowego umożliwiający monitorowanie wpływu osadów popiołowych i żużla na jego działanie. W artykule przedstawiony zostanie numeryczny model przegrzewacza grodziowego, w którym po stronie spalin uwzględniona została wymiana ciepła przez konwekcję i promieniowanie. Przegrzewacz grodziowy jest wymiennikiem krzyżowo-współprądowym. Modelowanie wymiany ciepła przeprowadzone zostało z uwzględnieniem rzeczywistego schematu przepływowego przegrzewacza, bez wprowadzania założeń upraszczających, że jest to np. wymiennik współprądowy. Opracowany model pozwoli wyznaczyć rozkład temperatur: pary, ścianki oraz spalin. Wyznaczany będzie również rozkład temperatury na grubości ścianki oraz w warstwie zanieczyszczeń przylegającej do powierzchni zewnętrznej rur. Przedstawione zostanie porównanie wyników pomiarów i obliczeń przegrzewacza grodziowego w kotle z obiegiem naturalnym.
Słowa kluczowe: kocioł parowy, żużlowanie ścian komory paleniskowej, model matematyczny kotła
Janusz LASEK
Spalanie w tlenie a emisja tlenków azotu. Stan wiedzy i perspektywy badawcze
Ograniczanie emisji tlenków azotu (NO oraz NO2, rozpatrywanych jako NOx) jest ciągle aktualnym obszarem badawczym. W artykule przedstawiono stan wiedzy na temat procesów tworzenia i eliminacji tlenków azotu dla procesów spalania tlenowego. Szczególny nacisk położono na objaśnienie wybranych czynników procesowych i ich oddziaływanie na emisję NOx. Specyficzne warunki panujące w komorach spalania tlenowego determinują procesy tworzenia i eliminacji tlenków azotu stwarzając nowe możliwości ograniczania ich emisji w porównaniu z tradycyjnym spalaniem w powietrzu.
Słowa kluczowe: tlenki azotu (NOx), spalanie w tlenie
Ryszard NOSZCZYK, Jacek TKACZYK
Wybrane zagadnienia zasilania w energię elektryczną podziemnych zakładów górniczych
Omówiono wybrane zagadnienia zasilania w energię elektryczną podziemnych zakładów górniczych na przykładzie transformatorów grupy II, eksploatowanych w stacjach transformatorowo-rozdzielczych, stanowiących część składową wewnętrznych instalacji i sieci rozdzielczych wysokiego i średniego napięcia, zasilających obiekty, maszyny i urządzenia. Podano wnioski wynikające z ich wieloletniej eksploatacji.
Słowa kluczowe: kopalnie, zasilanie kopalń w energię elektryczną, eksploatacja maszyn i urządzeń elektromechanicznych
Krzysztof KAZALSKI, Piotr HRYCKO, Arkadiusz REPCZYŃSKI
Konwersja kotła węglowego OP-130 na kocioł BFB spalający biomasę – ocena efektów energetycznych i emisyjnych
Przedstawiono opis modernizacji kotła OP-130 na kocioł fluidalny BFB. Okazała się ona przedsięwzięciem udanym. Testy badawcze wykazały, iż podczas spalania mieszanek różnych rodzajów biomasy możliwe jest uzyskanie docelowych wydajności kotła przy zapewnieniu stabilnej pracy samego kotła oraz urządzeń i układów pomocniczych. Podczas testów dla dwóch charakterystycznych wydajności kotła uzyskano znamionowe parametry cieplne kotła (ciśnienie, temperatura pary), uzyskane poziomy sprawności energetycznej kotła pozwalają na wysokosprawne wykorzystanie energii chemicznej biomasy. Wielkości emisyjne zanieczyszczeń do otoczenia podczas spalania analizowanych paliw spełniają wymagania zawarte w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji. Konwersja kotłów pyłowych na kotły fluidalne jest jedną z dróg prowadzących do wdrożenia wielkoskalowego spalania biomasy, przy maksymalnym wykorzystaniu istniejącej infrastruktury.
Słowa kluczowe: konwersja kotła węglowego OP-130, kocioł fluidalny BFB, spalanie biomasy
Adam KUPCZYK
Biopaliwa transportowe użytkowane w Polsce na tle tendencji międzynarodowych. Międzynarodowy rynek biopaliw transportowych
Otwarcie polskiego rynku na biopaliwa z UE stało się początkiem niepowodzeń rynkowych sektorów paliwowych w Polsce. Zamiast eksportować biokomponenty do UE, staliśmy się ich importerem. Obecnie Konsorcjum pod kierownictwem biotechnologów z SGGW podjęło badania nad biopaliwami trzeciej generacji. Z topoli szybko rosnącej. W artykule przedstawiono dane dotyczące światowej produkcji bioetanolu oraz biodiesla dla wybranych państw w latach 2005-2010.
Słowa kluczowe: biopaliwa transportowe, produkcja bioetanolu i biodiesla