Jakub ADAMCZYK, Wojciech LUBICKI
O modelowaniu obiektów sieci przesyłowej w standardzie openBIM
Building Information Modeling, w skrócie BIM, to w ostatnim czasie jeden z gorętszych tematów w kraju. BIM staje się coraz powszechniejszy i powoli przebija się również w sektorze infrastrukturalnym, zwłaszcza w elektroenergetyce, budownictwie drogowym czy kolejowym. Korzyści z wdrożenia metodyki BIM w budownictwie, w tym w budownictwie infrastrukturalnym, są wyceniane przez ekspertów tej dziedziny na poziomie wielocyfrowych kwot. Obowiązek równego traktowania podmiotów w postępowaniach publicznych oraz brak możliwości wskazania preferencji zamawiających w zakresie oprogramowania do tworzenia modeli BIM powoduje, że powszechnie stosowany staje się otwarty standard BIM wykorzystujący pliki IFC. Obecny standard plików IFC jest w głównej mierze dostosowany do budynków i budowli. Nie oznacza to jednak braku możliwości skorzystania z niego w budownictwie infrastrukturalnym, w tym w elektroenergetyce.
Słowa kluczowe: Building Information Modeling, korzyści z wdrożenia BIM, standard BIM wykorzystujący pliki IFC
Małgorzata BIELÓWKA, Waldemar DOŁĘGA
Przegląd elementów instalacji inteligentnych w kontekście oszczędności energii elektrycznej
W artykule przedstawiono wybrane elementy instalacji inteligentnych niskiego napięcia, których zastosowanie umożliwia uzyskanie oszczędności energii elektrycznej. Przedstawiono ogólną charakterystykę systemów instalacji inteligentnych. Omówiono wybrane elementy instalacji inteligentnych pozwalające na uzyskanie oszczędności, takie jak: czujniki natężenia oświetlenia (jasności), czujniki ruchu i/lub obecności, czujniki i regulatory temperatury, czujniki pogodowe, zintegrowane stacje pogodowe oraz czujniki otwarcia okien/drzwi. Zwrócono szczególną uwagę na wybrane cechy, budowę i działanie tych elementów instalacji inteligentnych w kontekście oszczędności energii elektrycznej.
Słowa kluczowe: charakterystyka systemów instalacji inteligentnych, niskie napięcie, oszczędność energii elektrycznej
Jerzy NOWAK
Świat standardu IEC61850 i systemy automatyki stacyjnej działające na stacjach
Standard IEC61850 jest obszernym i złożonym dokumentem (ponad 1500 stron), składającym się z dziesięciu podstawowych części obejmujących komunikację, modele danych (formułowanie i wymianę informacji) oraz projektowanie, konfigurację, testowanie i eksploatację. Świat standardu IEC61850, kreowany przez jego podstawowe części, to połączenia sieciowe pomiędzy funkcjami zlokalizowanymi w inteligentnych urządzeniach elektronicznych – IED (intelligent electronic device). Artykuł zawiera krótką charakterystykę świata standardu IEC61850 oraz krótkie omówienie stanu implementacji IEC61850 w systemach automatyki stacyjnej działających na stacjach. Artykuł przypomina główny cel standardu. Głównym celem standardu jest zapewnienie łatwej współpracy urządzeń różnych producentów, w ciągu całego czasu eksploatacji systemu automatyki stacyjnej. Omówiono badania w laboratoriach i działania w celu osiągnięcia łatwej współpracy urządzeń różnych producentów.
Słowa kluczowe: IEC61850, Systemy Automatyki Stacyjnej – SAS, model SAS w języku SCL, standard IEEE 2023.100-2017
Maciej BŁASZKOWSKI, Łukasz KOT
Metoda selektywnego usuwania boru ze ścieków instalacji mokrego odsiarczania spalin
Obecność boru w ściekach z instalacji mokrego odsiarczania spalin (IMOS) związana jest z jakością spalanego węgla – wysokie zawartości charakterystyczne są dla węgla kamiennego. Powszechnie stosowane rozwiązania technologiczne oczyszczalni ścieków IMOS, ukierunkowane na alkaliczne strącanie metali ciężkich, nie usuwają boru do poziomu wymaganego rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. Zastosowana technologia sorpcji boru na selektywnym sorbencie została przetestowana w skali półtechnicznej – w instalacji pilotowej zasilanej w sposób ciągły rzeczywistymi ściekami oczyszczonymi w OŚ IMOS. Metoda ta pozwala na redukcję zawartości boru poniżej poziomu 1 mg/dm3. Opracowano sposób kontroli procesu poprzez zastosowanie analiz fizykochemicznych realizowanych poprzez pomiar on-line. Proponowana instalacja ma charakter modułowy i możliwa jest do zabudowy zarówno w nowo budowanych, jak i istniejących oczyszczalniach ścieków IMOS.
Słowa kluczowe: usuwanie boru ze ścieków, technologia sorpcji boru na selektywnym sorbencie, instalacja mokrego odsiarczania spalin (IMOS)
Anna KOŁODZIEJ, Krystian FILIPCZYK
Wpływ warunków środowiskowych na trwałość i użyteczność powłoki gumowej instalacji odsiarczania spalin
Metoda mokra wapienna jest jedną z popularnych metod odsiarczania spalin. W metodzie tej kluczową rolę odgrywa absorber, w którym zachodzi większa część procesu odsiarczania spalin. Szerokie zastosowanie w zabezpieczaniu absorberów znalazły powłoki gumowe. Trwałość powłoki zależy przede wszystkim od prawidłowego dobrania samego rodzaju powłoki oraz jej właściwości fizykochemicznych. Podstawowym czynnikiem wpływającym negatywnie na trwałość i użyteczność powłoki gumowej jest wilgoć. Istotne są również temperatura, czynniki chemiczne i mechaniczne. Niezwykle ważny w aspekcie wieloletniej eksploatacji jest regularny i stały nadzór diagnostyczny prowadzony od początku powstawania inwestycji.
Słowa kluczowe: instalacje odsiarczania spalin, metoda mokra wapienna, absorber, trwałość i użyteczność powłok gumowych
Stefan GIERLOTKA
Porażenie układu nerwowego człowieka podczas wypadków elektrycznych
W artykule opisano skrótowo budowę i fizjologię układu nerwowego człowieka oraz reakcje jego układu nerwowego na bodźce elektryczne. We wnioskach podano, że: odbiór bodźców elektrycznych przez układ nerwowy człowieka jest możliwy wyłącznie przez jego zakończenia włókien nerwowych oraz przez receptory skórne; przenikanie prądu rażeniowego do układu nerwowego człowieka poza receptorami skórnymi uniemożliwia mielinowa otoczka izolująca przewodzące włókna nerwowe; przeprowadzone pomiary wykazały dużą wartość rezystancji otoczki mielinowej izolującej układ nerwowy od przewodzącego środowiska wewnątrzustrojowego; ponieważ rezystywność tkanki nerwowej jest kilka razy większa od rezystywności krwi, prąd rażeniowy w organizmie człowieka zazwyczaj przepływa układem krwionośnym, a nie nerwowym.
Słowa kluczowe: układ nerwowy człowieka, porażenie prądem elektrycznym, reakcje układu nerwowego człowieka na bodźce elektryczne
Mirosław GRYSZPIŃSKI, Paweł FRĄCZ, Daria WOTZKA
Wyładowania niezupełne generowane na powierzchni zanieczyszczonego izolatora ceramicznego średniego napięcia
Artykuł przedstawia wyniki badań powierzchniowych wyładowań niezupełnych przeprowadzonych na izolatorze ceramicznym linii średniego napięcia. Zabrudzenie izolatora powstało w wyniku pokrycia izolatora substancją przewodzącą w różnych stopniach konduktywności. Wyniki pomiarów zobrazowano za pomocą emisji promieniowania elektromagnetycznego w zakresie UV generowanego przez wyładowania niezupełne.
Słowa kluczowe: linia średniego napięcia, izolator ceramiczny, badania powierzchniowych wyładowań niezupełnych
Piotr SZPULAK, Szczepan PASZKIEL, Marek SKOWRON
Numeryczna analiza rozkładu ładunków elektrycznych na powierzchni elektretów foliowych
W artykule przedstawiono numeryczną analizę rozkładu ładunków elektrycznych na powierzchni elektretów foliowych, umieszczonych w formie poprzecznej przegrody izolacyjnej w polu silnie niejednostajnym. Uzyskane rozkłady zostały zobrazowane za pomocą minii ołowianej, następnie dokonano konwersji do skali szarości i poddano identyfikacji występowanie największego zagęszczenia ładunków w wydzielonych obszarach. Otrzymane wyniki potwierdziły występowanie największego nasycenia w obrębie centralnego punktu elektryzacji układu.
Słowa kluczowe: numeryczna analiza, rozkład ładunków elektrycznych, elektrety foliowe
Andrzej WŁÓCZYK, StanisławWAWRZYNIAK, Sławomir KAPTACZ, Błażej BZOWSKI
Inspekcja rozdzielnicy niskiego napięcia za pomocą kamery termowizyjnej na podczerwień
Artykuł zawiera wyniki badań z inspekcji dwóch rozdzielnic niskiego napięcia za pomocą kamery termowizyjnej na podczerwień. Dokonano rejestracji obrazów termalnych selektywnie wybranych przedziałów rozdzielnic podczas ich pracy w najwyższym stopniu obciążenia, w trakcie jednej zmiany w dwóch zakładach produkcyjnych.
Słowa kluczowe: rozdzielnica niskiego napięcia, kamera termowizyjna, obrazy termalne
Dawid CEBULA
Układ zdalnego sterowania napędem w modelu poduszkowca
W artykule zaprezentowano układ zdalnego sterowania silnikiem szczotkowym, wykorzystany w modelu poduszkowca. Prędkość poruszania się poduszkowca zmienia się poprzez regulację obrotów silnika, a to skutkuje zmianą natężenia strumienia powietrza. W artykule przedstawiono autorski układ zdalnego sterowania oparty na dwóch mikroprocesorach firmy Texas Instruments.
Słowa kluczowe: model poduszkowca, układ zdalnego sterowania silnikiem szczotkowym