Ryszard BARTNIK, Anna HNYDIUK-STEFAN, Berenika BARTNIK
Mierniki i modele matematyczne w zapisie z czasem ciągłym analizy efektywności ekonomicznej inwestycji w energetyce, wyceny wartości rynku ciepła i elektryczności oraz rynkowej wartości przedsiębiorstw energetycznych
Przedstawiono zapisy mierników NPV, IRR, DPBP oraz zbudowane za ich pomocą modele matematyczne w czasie ciągłym. Zwrócono uwagę, że zapisy takie mają przewagę nad zapisami dyskretnymi. Pozwalają bowiem na analizę modeli matematycznych za pomocą rachunku różniczkowego, bez którego nie można by, a co najmniej byłoby bardzo trudno, dostrzec zależności pokazujących, jak wpływają na ich wartości m.in. technologie energetyczne i sprawności energetyczne poszczególnych urządzeń, a jak popyt (roczna produkcja) na ciepło QR i energię elektryczną Eel,R i relacje oraz zakres zmian cen nośników energii.
Słowa kluczowe: efektywność ekonomiczna inwestycji w energetyce, zapisy mierników i modeli matematycznych z czasem ciągłym, a nie z zapisami dyskretnymi
Tadeusz GLINKA, Andrzej SIKORA
Pomiar pojemności i rezystancji izolacji zwojowej w transformatorach
Pojemność Cz i rezystancja Rz izolacji zwojowej uzwojeń transformatora są wykorzystywana w analizie rozkładów fali napięciowej na uzwojeniu przy przepięciach i w diagnostyce układu izolacyjnego. W artykule przedstawiono sposób pomiaru pojemności Cz i rezystancji Rz izolacji zwojowej uzwojenia transformatora. Pomiary przeprowadzono na transformatorze suchym o mocy 160 kVA.
Słowa kluczowe: transformatory, pojemność izolacji, rezystancja izolacji
Paweł SZEWCZUK, Łukasz BOLEWSKI, Marek SZKODO
Wpływ zaburzeń geometrii na proces wypierania w przestrzeni pierścieniowej otworów wiertniczych
Analizowane sytuacje geometrii przestrzeni pierścieniowej są obrazem stanu odwiertu bez uwzględnienia możliwości osadzenia się zwiercin na ścianie odwiertu lub kolumny rur czy zmian geometrii wywołanych występowaniem niestabilnych warstw pakietowo-ilastych. W artykule przeanalizowano wyniki symulacji wypierania dla dziesięciu domen płynu reprezentujących wyidealizowane sytuacje zaburzeń geometrii przestrzeni pierścieniowej. Zmiany geometrii przestrzeni pierścieniowej mają istotny, negatywny wpływ na proces wypierania się cieczy wiertniczych. W przypadku stwierdzenia poziomu, gdzie na etapie pomiaru kawernomierzem stwierdzona została wyraźna redukcja prześwitu przestrzeni pierścieniowej zaleca się wykonanie operacji mających na celu odtworzenie pożądanej geometrii przed przystąpieniem do operacji cementowania.
Słowa kluczowe: otwory wiertnicze, zaburzenia geometrii przestrzeni pierścieniowej, zadania płaszcza cementacyjnego
Łukasz BOLEWSKI, Paweł SZEWCZUK, Marek SZKODO, Marian KIEŁT
Kalibrator otworowy i jego wpływ na jakość zacementowania otworów wiertniczych
Uszczelnianie poziomów skał zbiornikowych w orurowanych otworach wiertniczych jest najistotniejszą operacją w procesie wydobycia węglowodorów. Jej niepowodzenie grozi skażeniem środowiska, przeprowadzeniem kosztownych akcji ratunkowych i naprawczych czy w końcu koniecznością wypłaty odszkodowań. Z tego powodu rozwiązanie problemów technologicznych z uwzględnieniem szeregu czynników obejmujących fazę projektowania i wykonania zabiegu cementowania jest sprawą niezwykłej wagi. W tym celu zespół z Politechniki Gdańskiej dzięki finasowaniu z programu „Blue Gas” Narodowego Centrum Badań i Rozwoju” opracował narzędzie otworowe, zwane kalibratorem. Wykonane testy na otworach płytkich, wyniki których zawarte zostały w artykule, potwierdziły skuteczność użycia narzędzia.
Słowa kluczowe: podziemne wydobywanie węglowodorów, orurowane otwory wiertnicze, uszczelnianie poziomów skał
Waldemar DOŁĘGA
Nowoczesne stacje elektroenergetyczne w aglomeracjach miejskich
Przedstawiono wybrane aspekty dotyczące realizacji procesu budowy i stosowanych rozwiązań konstrukcyjnych w stacjach w aglomeracjach miejskich. Przedstawiono stacje występujące w aglomeracjach miejskich i określono ich rolę w złożonych lokalnych miejskich systemach elektroenergetycznych. Omówiono uwarunkowania formalnoprawne realizacji budowy stacji elektroenergetycznych w aglomeracjach miejskich. Przeanalizowano stosowane w stacjach elektroenergetycznych w aglomeracji miejskiej rozwiązania konstrukcyjne.
Słowa kluczowe: stacja elektroenergetyczna, aglomeracja miejska, rozwiązanie konstrukcyjne
Wojciech LUBICKI, Maksymilian PRZYGRODZKI
Probabilistyczny rozpływ mocy jako element metodyki planowania rozwoju
Kryteria deterministyczne są kluczowym elementem aktualnej metodyki planowania rozwoju sieci przesyłowych i dystrybucyjnych w Polsce. Sieć przesyłowa w procesie planistycznym obejmuje sieć 400, 220 i 110 kV, wśród których ta ostatnia jest formalnie klasyfikowana jako sieć dystrybucyjna (ze względu na strukturę własności), aczkolwiek pracuje jako sieć zamknięta z pozostałą wymienioną siecią. Z punktu widzenia procesu planistycznego obie sieci powinny być analizowane wspólnie. W czasie poprzedniej sesji CIGRE wspomniano o pewnych udoskonaleniach metodycznych w Polsce, które związane były z optymalnym rozpływem mocy (OPF). Można to traktować jako pierwszy krok usprawnień. Kolejny może być związany z probabilistycznym rozpływem mocy (PDF). Wstępne badania naukowe są prowadzone w tym zakresie; porównano różne metody obliczania PDF. Podejście probabilistyczne jest szeroko wykorzystywane na świecie, lecz zakres tego wykorzystania jest zróżnicowany. Pokrywa on obszar od zapotrzebowania na moc do sektora wytwórczego i uwzględnia również sprawy dostępności infrastruktury sieciowej oraz probabilistycznych kryteriów. Generalnie obserwuje się trzy podejścia: aproksymacyjne, analityczne oraz numeryczne. Najbardziej popularne na świecie jest podejście numeryczne ze względu na szybki rozwój technologii IT oraz adekwatność uzyskiwanych wyników. W celu planowania rozwoju systemu przesyłowego w Polsce można rozważać zastosowanie podejścia probabilistycznego, jednakże ze względu na ograniczenia metod aproksymacyjnych i analitycznych proponuje się rozważyć metody numeryczne. Sprawą otwartą pozostają metody symulacji numerycznych – Monte Carlo, metody warstwowe lub inne.
Słowa kluczowe: planowanie rozwoju, sieć przesyłowa, probabilistyczny rozpływ mocy