Dominik DUDA
Parametry ograniczników przepięć stosowanych do ochrony osłon zewnętrznych kabli WN
Przedstawiono sposoby uziemiania i łączenia żył powrotnych kabli WN. Wyjaśniono, dlaczego osłony kabli pracujących z jednostronnym uziemieniem żył powrotnych muszą być chronione przed przepięciami. Zaprezentowano sposoby wyznaczania napięć indukowanych w żyłach powrotnych kabli (w układzie żyła powrotna – ziemia), ponieważ napięcia indukowane są głównym kryterium doboru napięcia trwałej pracy ograniczników przepięć stosowanych do ochrony osłon kabli WN. Przedstawiono sposób doboru napięcia trwałej pracy omawianych ograniczników przepięć oraz ich pozostałych parametrów elektrycznych.
Słowa kluczowe: linie kablowe, ograniczniki przepięć, napięcie indukowane
Filip KLEPACKI
Wpływ częstych zmian obciążenia bloku na trwałość wybranych elementów kotła parowego
W artykule opisano uszkodzenia związane z cykliczną pracą bloku, ujawnione podczas oceny stanu technicznego kotłów i rurociągów trzech bloków 200 MW w jednej z polskich elektrowni. Na podstawie interpretacji wyników badań wykonanych podczas planowanych remontów, retrospekcji prac remontowo-diagnostycznych, obliczeń trwałości i analizy parametrów eksploatacyjnych oraz konstrukcyjnych, zdefiniowano przyczyny stwierdzonych uszkodzeń. Znajomość przyczyny pośredniej i bezpośredniej pozwoliła na zaproponowanie środków prewencyjnych lub predykcyjnych dla poszczególnych typów uszkodzeń. Podczas pracy kotła, przy częstych zmianach obciążenia, jednymi z najbardziej narażonych na uszkodzenia elementów kotła są: otwory pod króćce rurociągów o okresowym przepływie pary w układzie pary świeżej oraz złącza spawane schładzaczy i trójników/króćców łączących z rurociągami o okresowym przepływie pary w układzie pary wtórnie przegrzanej.
Słowa kluczowe: bloki energetyczne, kotły i rurociągi bloków 200 MW, wpływ zmian obciążenia bloku na trwałość elementów kotła
Andrzej BIELECKI
Inteligentny monitoring dużych turbin wiatrowych
Rozwój energetyki odnawialnej jest obiecującą alternatywą dla energetyki termalnej i jądrowej. Energetyka wiatrowa jest z kolei jedną z ważniejszych gałęzi energetyki odnawialnej. Jej atrakcyjność wynika z istnienia na kuli ziemskiej dużych zasobów energii wiatrowej, znacznie przekraczających aktualne globalne zapotrzebowanie na energię elektryczną. Z energetyką wiatrową wiążą się jednak istotne problemy eksploatacyjne. Wysokie koszty napraw i remontów dużych turbin wiatrowych generują zapotrzebowanie na skuteczne systemy ich monitoringu. Pomiar drgań układu kinematycznego i konstrukcji nośnej jest jednym z głównych zadań inteligentnego monitoringu. Standardowy monitoring turbin wiatrowych polega na sztywnym ustawieniu progów dla poszczególnych parametrów. W ramach badań dotyczących możliwości stworzenia bardziej elastycznego systemu monitoringu dużej turbiny zbadano zdolność sieci rezonansowej ART do klasteryzacji zarówno stanów operacyjnych turbiny, jak też sygnałów drganiowych. Opisany w artykule hybrydowy system inteligentnego monitoringu turbiny wiatrowej udowodnił swoją skuteczność jako system monitoringu i wczesnego ostrzegania. System dokonuje poprawnej klasyfikacji stanów turbiny bez usterki, natomiast usterki wykrywa w praktyce natychmiast po ich wystąpieniu.
Słowa kluczowe: energetyka wiatrowa, duże turbiny wiatrowe, hybrydowy system inteligentnego monitoringu turbiny wiatrowej
Krystian Leonard CHRZAN, Jonathan WOODWORTH
Rozwój konstrukcji wysokonapięciowych ograniczników przepięć
W końcu XIX wieku nastąpił szybki rozwój elektroenergetyki. Zaczęto budować coraz dłuższe linie napowietrzne o coraz wyższym napięciu. Początkowo do obniżania przepięć stosowano iskierniki oraz różne urządzenia ochronne, które określamy dziś jako ochronniki. Miały one na celu zmniejszenie wartości szczytowych przepięcia albo zmniejszenie jego stromości. Ochronniki można podzielić na trzy zasadnicze typy: kondensatorowe, cewkowe (dławiki) i upływowe. W artykule scharakteryzowano: iskierniki, wentyl Gilesa, ogranicznik elektrolityczny, ograniczniki tlenkowe, ograniczniki iskiernikowe, czyli odgromniki zaworowe oraz odgromniki wydmuchowe.
Słowa kluczowe: przepięcia piorunowe, wysokonapięciowe ograniczniki przepięć, rozwój konstrukcji ograniczników
Piotr STRUŻEWSKI
Wybrane uwagi o zapłonach atmosfer gazowych po bezpośrednich trafieniach piorunów w budowle zagrożone wybuchem
Mechanizmy oddziaływań piorunów na różne rodzaje uderzanych przez nie obiektów oraz negatywne skutki tych oddziaływań bywają bardzo zróżnicowane. Regułą jest, że zamierzając rozpatrzyć pewien zamknięty zespół złożonych problemów z dziedziny ochrony odgromowej trzeba wyjściowo przeprowadzić selekcję wspomnianych obiektów i skutków. Należy zauważyć, iż selekcja taka wychodzi naprzeciw wyraźnej obecnie tendencji do uszczegółowiania tematyki prac naukowych związanych ze spotykanymi w praktyce zagrożeniami powodowanymi przez wyładowania atmosferyczne. W artykule skoncentrowano się na budowlach naziemnych zawierających mieszaniny gazów i par cieczy palnych z powietrzem, jako rozpatrywanych przedmiotach bezpośrednich trafień piorunów, biorąc pod uwagę możliwość inicjowania, wewnątrz tych budowli, wybuchów przestrzennych następujących po trafieniach tego rodzaju. Wzięto pod uwagę bezpośrednie trafienia piorunów w izolacyjne pokrycia dachów, blachy stalowe tworzące takie pokrycia oraz blachy konstrukcyjne górnych partii naziemnych, stalowych zbiorników na płyny palne.
Słowa kluczowe: mechanizmy oddziaływań piorunów, budowle naziemne zawierające mieszaniny gazów i par cieczy palnych z powietrzem