Adam SMOLIK
ENERGOPOMIAR – 65 lat działalności
Artykuł poświęcony 65-leciu eksperckiej firmy energetycznej Energopomiar. Chociaż w ciągu 65 lat polski sektor energetyczny ulegał wielu przekształceniom – zmieniały się technologie stosowane na obiektach, metody pomiarowo-badawcze, podmioty działające na rynku energetycznym oraz sposoby pozyskiwania zleceń od klientów – Energopomiar zawsze dobrze odnajdywał się w nowych realiach i dlatego wciąż pozostaje cenioną firmą inżynierską oraz liderem w zakresie usług świadczonych w obszarze wytwarzania energii. Swoją silną pozycję rynkową Spółka zawdzięcza w głównej mierze wykształconej i doświadczonej kadrze wykorzystującej nowoczesną i specjalistyczną aparaturę pomiarowo-badawczą.
Słowa kluczowe: pomiary i badania w energetyce, działalność polskiej firmy Energopomiar
Andrzej ZIĘBIK, Paweł GŁADYSZ
Uzasadnienie termodynamiczne krajowej i unijnej polityki energetycznej – analiza porównawcza
Zaprezentowano zastosowanie teorii kosztu termoekologicznego do analizy termodynamicznej założeń polityki energetycznej Polski i Unii Europejskiej. Wskaźnik kosztu termoekologicznego obejmuje sumę zużycia egzergii nieodnawialnych bogactw naturalnych na wytworzenie produktu użytecznego (również nośnika energii) i kompensację emisji szkodliwych substancji towarzyszących procesowi wytwórczemu. Poziom konwersji energii pierwotnej do energii finalnej analizuje się za pomocą stosunku obu tych wielkości. Stosunek egzergii finalnej do egzergii pierwotnej jest miarą strat egzergii towarzyszącej wytwarzaniu nośników energii finalnej. Wskaźniki kosztu termoekologicznego i zrównoważonego rozwoju posłużyły do analizy struktury pozyskania energii pierwotnej oraz produkcji elektryczności. Poziom implementacji Dyrektywy kogeneracyjnej oceniono na podstawie kosztu termoekologicznego produkcji ciepła scentralizowanego. Wskaźniki oszczędności energii chemicznej paliwa oszacowane przykładowo dla kogeneracji i rekuperacji fizycznej posłużyły do podkreślenia ważności poprawy efektywności energetycznej procesów cieplnych w realizacji polityki energetycznej Polski i Unii Europejskiej w aspekcie bezpieczeństwa energetycznego.
Słowa kluczowe: analiza termodynamiczna, polityka energetyczna Polski, koszty termoekologiczne
Andrzej ZAJĄC, Janusz JURASZEK, Andrzej WARACHIM
Powiązania systemowe węzłowych stacji dystrybucyjnych i abonenckich w sieciach SN typu SMART z zastosowaniem modemu MV BPL
Omówiono na konkretnych przykładach możliwości telemechanizacji procesów łączeniowych przy lokalizacji uszkodzeń i zmianach konfiguracji sieci. Praca w ośrodku dyspozytorskim wspomagana jest sygnałami (informacjami) od zainstalowanych w głębi sieci odłączników i rozłączników wyposażonych w napędy elektryczne sterowane przy różnych nośnikach informacji. Umożliwia to usprawnienie eksploatacji sieci SN i jednocześnie stanowi pierwszy krok na drodze przekształcania tradycyjnych sieci w sieci typu smart. Wskazano, że docelowo należy dążyć do automatyzacji takich procesów, co pozwoli dużo lepiej wykorzystać możliwości sprzętowe, zarówno w zakresie telemechaniki, jak i parametrów łączeniowych stosowanych urządzeń. Istotne jest jednak zapewnienie komunikacji w przepływie danych pomiarowych i sterujących, również w warunkach katastrofalnych, kiedy zawodzą powszechnie wykorzystywane metody. Sieć kablowa SN wydaje się być przez sam fakt swojego istnienia atrakcyjnym medium przesyłu sygnałów. Powiązania systemowe stacji energetycznej SN i rozbudowa ich funkcji w sieci typu smart nie mogą być jednak analizowane bez konstrukcji oraz aparatury rozdzielczej. Stąd podkreślenie możliwości dowolnej lokalizacji zrealizowanej w systemie PF-P.
Słowa kluczowe: sieci inteligentne, sieci SN, dystrybucyjne stacje węzłowe, automatyzacja
Artur JASIŃSKI
Jak typować elementy do badań w przypadku rurociągów wysokoprężnych
Przedstawiono propozycję podejścia do diagnostyki rurociągów parowych, pozwalającą na wykonanie analiz obliczeniowych przed odstawieniem remontowym. Podejście takie może skrócić czas niezbędny na diagnostykę i remont, a także w sposób znaczący ograniczyć ich koszt.
Słowa kluczowe: rurociągi parowe, diagnostyka rurociągów
Adam ZIELIŃSKI, Michał KWIECIEŃ
Ocena stanu i przydatności do dalszej pracy rurociągów parowych z niskostopowych stali Cr-Mo i Cr-Mo-V eksploatowanych powyżej 200 tys. godzin pracy
Na podstawie uzyskanych wyników badań: mikrostruktury, właściwości mechanicznych w temperaturze pokojowej i podwyższonej oraz skróconych prób pełzania, dokonano oceny stanu materiału wybranych rurociągów pary po przekroczeniu obliczeniowego czasu pracy oraz wyznaczono czas dalszej bezpiecznej pracy materiału rurociągów dla zdefiniowanych roboczych parametrów dalszej eksploatacji. Zaprezentowany sposób postępowania w prognozowaniu czasu dalszej bezpiecznej eksploatacji materiału rurociągów pary jest z sukcesem stosowany w praktyce.
Słowa kluczowe: rurociągi parowe, prognozowanie bezpiecznej eksploatacji rurociągów
Antoni LITWINOWICZ
Bor, rtęć, OWO oraz związki azotowe w oczyszczalniach ścieków z instalacji mokrego odsiarczania spalin
Oczyszczalnie ścieków z instalacji mokrego odsiarczania spalin muszą być traktowane jako odrębne węzły mające znaczący wpływ na wymaganą jakość ścieków powstających w elektrowniach i odprowadzanych do środowiska. Decydujące znaczenie ma tutaj zawartość zanieczyszczeń dopływających do oczyszczalni ze ściekami surowymi. W dotychczasowych pracach jedynie sporadycznie zwracano uwagę na takie parametry, jak bor, rtęć, OWO, związki azotowe. W artykule, na podstawie dedykowanych badań, pokazano jak wymienione związki zachowują się w oczyszczalni jednej z elektrowni opalanych węglem kamiennym. Analizą objęto: bor, rtęć, jon amonowy, azotany, azotyny oraz azot ogólny, a także nielimitowaną w pozwoleniu zawartość substancji organicznych oznaczaną jako OWO.
Słowa kluczowe: instalacja mokrego odsiarczania spalin, oczyszczalnie ścieków, analiza zawartości zanieczyszczeń
Bolesław SZWEDO, Jacek JĘDRZEJEWSKI
Instalacja elektrodializy odwracalnej w TAURON Wytwarzanie S.A. Oddział Elektrownia Stalowa Wola – doświadczenia z czteroletniej eksploatacji
Technologia elektrodializy odwracalnej (EDR) została zastosowana po raz pierwszy w krajowej energetyce w Elektrowni Stalowa Wola, gdzie w 2010 r. uruchomiono instalację EDR o znamionowej wydajności 120 m3/h. Przeprowadzone badania gwarancyjne i diagnostyczne, jak i doświadczenia eksploatacji pozwalają na stwierdzenie, że technologia ta daje pozytywne wyniki i można ją skutecznie wykorzystywać do wstępnego oczyszczania wód o wysokim stopniu mineralizacji. Jest o tyle istotne, że krajowe zasoby wodne o niskim zasoleniu stale ulegają redukcji.
Słowa kluczowe: TAURON Wytwarzanie S.A. Oddział Elektrownia Stalowa Wola, technologia elektrodializy odwracalnej EDR, oczyszczanie wód o wysokim stopniu mineralizacji
Janusz SKWARA
Elektrodejonizacja wody – podstawy procesu i kierunki rozwojowe technologii
Elektrodejonizacja wody (EDI) jest nowoczesną, w pełni zautomatyzowaną technologią. Pozwala uzyskiwać wodę zdemineralizowaną o stałych i wysokich parametrach jakościowych, w procesie ciągłym, bez zużycia chemikaliów i przy stosunkowo niewysokim zużyciu energii elektrycznej. Technologia EDI jest wykorzystywana przez przemysł elektroniczny i elektrotechniczny, także farmaceutyczny i kosmetyczny. W krajowej energetyce instalacje elektrodejonizacji wody zostały wprowadzone do eksploatacji po 2000 r. Jest to jednak technologia nadal rzadko spotykana – głównie w przypadku nowo budowanych małych instalacji demineralizacji o wydajności od kilku do kilkunastu m3/h, wykorzystujących do wstępnego odsolenia wody metodę odwróconej osmozy (RO).
Słowa kluczowe: elektrodejonizacja wody (EDI), zastosowania w przemyśle i energetyce